Jones Lang LaSalle'in Türkiye Gayrimenkul Pazarı Görünümü Ağustos 2013 ilk yarı raporuna göre Gayrimenkul yatırım pazarı geçtiğimiz 6 – 8 aylık süreçte tamamlanan işlemler ile önemli ölçüde likidite kazandı.
Türkiye Orta ve Doğu Avrupa’nın (ODA) en büyük ekonomisi, Avrupa’nın ise en büyük altıncı ekonomisidir. Tüm Avrupa’da yaşanan ekonomik yavaşlamaya karşın, 2012 yılında diğer gelişmekte olan ülkelerle kıyaslandığında Türkiye, önemli bir büyüme gerçekleştirmiştir.
2013 birinci çeyrek boyunca, Türkiye ekonomisi canlanma göstererek, %3’lük bir büyüme gerçekleştirmiştir. IMF, Türkiye’nin GSYİH büyümesini 2013 yılı için %3.4 olarak tahmin etmektedir.
Küresel ekonomideki belirsizlik ve Türkiye’deki ekonomik yavaşlama, son dönemde endekste aşağı yönlü bir hareket yaratmıştır. Tüketici Güven Endeksi, önceki ay ile karşılaştırıldığında, Haziran 2013’te %1.6’lık bir gerileme gerçekleştirmiştir. 2012 sonunda endeks 73.6 iken, Haziran 2013’te 76.2’ye yükselmiştir.
Enflasyon
Ekonominin en büyük zayıflıklarından biri olan enflasyon, 2012 sonundaki %6.15’lik seviyeden, Haziran 2013’te %8.30 seviyesine yükselmiştir. Enflasyondaki bu artış, ithalat fiyatlarını da etkileyen,yüksek enerji fiyatlarının ve 2013 ikinci çeyrekte gerçekleşen TL’deki değer kaybının bir sonucu olarak görülmektedir. Haziran ayındaki yüksek yiyecek fiyatlarının etkisi ile tetiklenen enflasyondaki bu artış,hükümetin %5 olarak hedeflediği 2013 yılı sonu enflasyon oranının üzerine çıkmasına neden olacak bir etken olarak öne çıkmaktadır.
Perakende Yatırım Pazarı
Son 6 – 8 aylık süreçte tamamlanan önemli işlemler ile, Türkiye perakende yatırım piyasası likidite anlamında önemli bir kazanım yaşamıştır. Türkiye’nin Fitch ve daha sonra Moody’s tarafından yatırım yapılabilir ülke derecesine yükseltilmesi ile devam eden ekonomik performans, bu süreçte yatırımı teşvik eden önemli etkenler olarak öne çıkmıştır. Türkiye’de son dönemde halkın bazı kesimlerinin hükümete karşı yaptıkları protestoların, bazı yatırımcılarda endişe yaratmış olmasına karşın, beklentimiz bu endişenin geçici olacağı ve yatırım taleplerine olan etkisinin, özellikle piyasa hakkında deneyimleri olan ve Türkiye’nin geleceğine ilişkin güveni tam olan yatırımcılarda sınırlı olacağı yönündedir. Fakat, yaşanan olayların pazara yeni giriş yapacak bazı yatırımcıların geçici de olsa geri çekilmelerine neden olduğu görülmektedir. Protestoların azalması ile birlikte, pazara olan güvenin iyileşme gösterdiği gözlemlenmektedir.
Türkiye’nin önemli ofis ve perakende geliştiricilerinden biri olan Rönesans’ın sahip olduğu iki alışveriş merkezinin %50 hissesinin GIC tarafından satın alınması, tamamlanan işlemler arasındadır. Bu işlemler, raporlanan gayrimenkul değerleri ile, Optimum Göztepe için EUR 181 milyon ve Optimum Ankara için USD 165 milyon seviyesinde gerçekleşmiştir.
En son tamamlanan işlem, ana kiracıları IKEA, Real ve Media Satürn olan Meydan Ümraniye’nin, İstanbul City’s alışveriş merkezinin sahibi ve ayrıca Türkiye’nin önemli mücevher perakendecilerinden olan Gülaylar Grup tarafından KDV hariç, EUR 140 milyona satın alınmasıdır. Ayrıca farklı alışveriş merkezleri için devam eden ve pazarlıkların, 2013 yılında tamamlanabileceği pazar bilgilerimiz
arasında yer almaktadır.
Yatırım Pazarı
Politik ve ekonomik sürdürülebilirliğin devamının sağlanması halinde, büyük ölçüde mevcut gayrimenkullerin alım ve satımıyla, perakende yatırım pazarının likiditesini koruyacağı düşünülmektedir.
Ofis Yatırım Pazarı
Pazardaki ticareti yapılabilir ürünün kısıtlılığına rağmen, yatırımcıların ofis pazarına olan ilgilerinin oldukça güçlü olduğu görülmektedir. İnşaat halinde olan ofis binalarının, mal sahibi kullanıcılarınca satın alınması durumunun pazarda baskın olduğu gözlemlenmektedir. Ataşehir’in önemli karma projeleri arasında yer alan Metropol İstanbul projesinden yaklaşık 20,000 m2’lik ofis alanının, enerji perakende ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren Eren Holding tarafından satın alınması, 2013 yılının ilk yarısında tamamlanan işlemler arasında yer almaktadır. Mapfre, Ali Sami Yen Stadı’nın olduğu arsa üzerinde geliştirilen, 42 katlı konut ve 36 katlı ofis birimlerinden oluşan, Torun Centre karma projesinden yaklaşık 10,000 m2 ’lik ofis alanı satın almıştır. 2014 yılının ikinci çeyreğinde tamamlanması beklenen projede, gerçekleşen işlem için açıklanan fiyat KDV hariç metrekare başına USD 6,850 seviyesindedir.
Önemli konut ve ofis geliştiricileri arasında yer alan Soyak tarafından, Büyükdere Caddesi üzerinde geliştirilen ve yaklaşık 50,000 m2 kiralanabilir alana sahip Kristal Kule’nin ortalama bir yıldır satış
sürecinde olduğu bilinmektedir. Devam eden satış sürecinin çok yakında önemli bir finans kurumu ile tamamlanması beklenmektedir. Önümüzdeki dönemde tamamlanması beklenen, USD 70 – USD 90 milyon arasında değişen bazı işlemlere ilişkin pazarlıkların devam ettiği bilinmektedir. Pazar halen yerel kurumsal yatırımcılar tarafından şekillendirilmektedir ve bahsedilen binalar, Merkezi İş Alanı’na (MİA) erişimi olan, yeni gelişen ofis alt pazarlarında konumlanmaktadır.
http://www.joneslanglasalle.com.tr/ResearchLevel1/2013_TurkeyRE_1H_Overview_TR.pdf
