Uluslararası markaların bölge merkezlerini Türkiye’ye kaydırması, yerli markaların daha fazla şube açması ve yabancı firmaların ilgisi Türkiye’de A ve B sınıfı ofis pazarını büyütüyor. Bugün 3 milyon metrekareyi aşan bir büyüklüğe ulaşan pazarda değişim ve dönüşümde devam ediyor. Bir dönem ancak apartmanlardan dönüştürülmüş ofislerde yer bulan firmalar artık ofis projelerine taşınırken, ofislerden beklentileri de giderek artıyor.
Artık toplantı salonu, fuaye alanları, fitness salonu, dinlenme alanları, mescit, açık-kapalı otoparklar, güvenlik, vale, lobi-resepsiyon hizmetlerinin hemen hepsi A sınıfı ofis projelerine girerken, çalışanları düşünen projelerin de talep gören projeler olarak öne çıktığı görülüyor. Günün büyük bir çoğunluğunu ofislerde geçiren çalışanların, ofisten çıkmadan pek çok ihtiyacını karşılayacak olanaklar öne çıkarılıyor. As Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Sert, bu nedenle yeni tasarlanan ofislerin artık, evler kadar konforlu bir ortama dönüştüğünü kaydederek, “Yatırımcılara önerimiz, hem bu trende uygun projeleri seçmeleri hem de lokasyona dikkat etmeleri” diye konuştu. Era Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Can Ekşioğlu’da sahip olduğu A sınıfı ofisiyle Türkiye’nin en büyük ofis pazarı olan İstanbul’da son dönemde tasarlanan ofis binalarında, kiracıların ihtiyaçlarını daha iyi karşılamak üzere tasarlandığına dikkat çekiyor. Ekşioğlu, 5 yıldızlı otel hizmetinin verilmeye başlandığı ofislerde çalışanların boş zamanlarını değerlendirebilecekleri alanları da bünyesinde barındıran ofis binalarına talep giderek artmakta olduğunu kaydetti.
Avrupa Yakası yatırımlarda revaçta
İstanbul’da A sınıfı nitelikli ofislere talep artarken, İstanbul’da bulunan 1 milyon 810 bin 570 metrekare A sınıfı ofis alanının yaklaşık 500 bin metrekaresi Anadolu yakasında, geri kalan 1 milyon 310 bin 570 metrekarenin ise Avrupa Yakası’nda yer aldığı dikkat çekiyor. Avrupa Yakası’nda bulunan ofisler, Şişli-Zincirlikuyu-Levent-Maslak aksında Büyükdere Caddesi üzerinde yoğunlaşırken, son dönemde hayata geçirilen projelerin varlığı, yatırımcı firmaların Zincirlikuyu-Maslak-Beşiktaş hattındaki arsa arayışları, yeni açılan alışveriş merkezleri ve yeni oluşturulan konut alanları ile birlikte yeni çekim merkezleri Avrupa Yakası’nı revaçta tutmaya devam ediyor. Levent ve Maslak iş aksı üzerinde konumlanan kaliteli ofis stoklarının yetersizliği ve kentsel dönüşüm, farklı iş merkezlerinin ortaya çıkmasını sağlıyor. Kağıthane, Beylikdüzü, Halkalı, Esenyurt bölgelerinde yaşanan ekonomik ve kentsel dönüşüm ile üretim merkezlerinin yerini karma projelerin alması, iş merkezlerinin bu bölgelere kaymasına sebep olurken, Ümraniye ve Ataşehir gibi bölgelerin de çok hareketli olduğu görülmekte. Yeni geliştirilen ve inşaat halinde olanlarla birlikte bugün 3.5 milyon olan ofis stoğunun 3 yıl sonra 6.5 milyon metrekareyi geçmesi bekleniyor. Bunun 1 milyon metrekarelik bölümünün ise İstanbul Finans Merkezi’nde gerçekleştirileceği kaydediliyor.
Ofis yatırımları son üç yılda yükseldi
Ofis yatırımları nerdeyse tüm gayrimenkul yatırımcıları tarafından özellikle son 3 yılda yükselen değer olarak öne çıkarken, geçmiş yıllarda genellikle kiralama amacıyla yapılan ofislerin yerini artık topraktan satılan ofis projeleri almaya başladı. Konutlara göre daha fazla prim ve kira getirisi sağlamaya başlaması ve yatırımcısına 10 seneye varan amortisman imkanı, ofis projelerinin çok hızlı satılmasını sağlıyor. Eva Çalışma Grubu’nun yaptığı araştırma, İstanbul’da ofis projelerinde doluluk seviyesini gösteriyor. Araştırmaya göre A sınıfı ofislerin metrekaresinin 21, B grubu ofislerin metrekaresinin ise 13 dolar seviyesinde olduğu Altunizade’de doluluk yüzde 100’e ulaştı. Araştırma, A ve B grubu ofis metrekareleri arasında Ümraniye’de yarı yarıya fark varken, Maslak bölgesinde bu farkın 2 dolara kadar düştüğünü gösteriyor.
Dünya/ Leyla İlhan
