Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Türkiye’de kentsel dönüşümde yeniden inşa edilecek binaların şehrin çarpık yapılaşmasının önüne geçeceğini belirterek, “Bu tasarımlar Cumhuriyetimizin 100’üncü yılına giderken şehirlerimizin kimliğini ortaya koyacak, dışa açılan yüzümüz olacak” dedi. Depreme dayanıklı yapılarda Japonya örneğini veren Bayraktar, deprem olduğunda Japonya’da çocuklar nasıl eğlenmeye devam ediyorsa Türkiye’nin de o seviyeye geleceğini söyledi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, kentsel dönüşümün detaylarını STAR’a anlattı. Kentsel dönüşüm kapsamında yeni yapılaşmanın geçtiğimiz aylarda başladığına dikkat çeken Bakan Bayraktar, şunları söyledi: “Dönüşüm öncelikle, birinci derece deprem kuşağında yer alan ve nüfus yoğunluğu fazla olan illerden başlayacak. Bu kapsamda, İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Bursa ve İzmir gibi illerimiz, birinci derece deprem kuşağında bulunmaları ve nüfus yoğunluğu nedeni ile öncelikli illerimiz. Fay hatları, sel ve heyelana maruz bölgeler gibi afet risklerinin fazla olduğu alanlar tespit edilecek ve uygulamalara yapılan tespitler doğrultusunda başlayacağız ve uygulamayı aşama aşama ülke sathına yaymayı planlıyoruz.”
20 yıllık plan hazırlandı
Kentsel dönüşümde önce riskli binaları belirleyeceklerini vurgulayan Bayraktar “Türkiye’de Kentsel Dönüşüm süreci, 1, 2, 5, 10 ve 20 yıllık eylem planları dahilinde yaklaşık 20 yıl olarak planlanmaktadır. Takriben 20 milyon adet konut stoku olan Türkiye’de, riskli yapılar belirlendikten sonra, tahmini 6.5 milyon konutu dönüştüreceğiz” dedi. Dünyanın şu anda Türkiye’yi konuştuğunu belirten Bakan Bayraktar, şunları söyledi: “İlk hedefimiz 2023, biz bu bakımdan şehirleri geliştirmek zorundayız, şehirleri düzenlemek durumundayız, şehirleri kaçak ve salaş yapılardan arındırmak durumundayız. Nasıl Japonya’da deprem olduğunda çocuklar eğlenmeye devam ediyorsa, Türkiye’yi de o seviyeye getirmek zorundayız. Bunun için mücadele veriyoruz, vereceğiz. Gece gündüz çalışıyoruz, çalışacağız.”
Çocuklarımıza beton yığınları değil yeşil şehirler emanet edeceğiz
Şehir planlamacılara ve mimarlara kentsel dönüşümde büyük görevler düştüğünü belirten Bakan Bayraktar, şöyle konuştu: “Yeni kent tasarımları şehir planlamacıları tarafından gerçekleştirilecek. Bu tasarımlar şehirlerimizin kimliğini ortaya koyacak, dışa açılan yüzümüz olacak. Biz tarihimizdeki gibi insan merkezli şehirler inşa etmek istiyoruz, çocuklarımızın ayaklarının toprağa, çime değeceği parklar yapmayı arzu ediyoruz. İnşallah çocuklarımıza biz o beton yığınları içerisine mahkûm olmuş şehirler değil, işte o arzuladığımız parkları olan, parklarla donatılmış çevreleri olan şehirler emanet edeceğiz. Bu konuda en büyük görev mimarlarımıza ve planlamacılarımıza düşmektedir.”
Yıkılan binaların malzemesi yapı sektörüne döner
Bakan Bayraktar, kentsel dönüşümde ‘sıfır atık’ parolasıyla yola çıktıklarına dikkat çekerek, şunları anlattı: “Yıkılan binalardan elde edilen betonun daha çok dolgu malzemesi olarak kullanılması öngörülmektedir. Yıkım teknolojisi ciddi oranda gelişmiştir. Yıkılan binalardan hangi malzemeler kullanılıyorsa hepsi kullanılacaktır. Ortaya çıkacak ahşap, alüminyum ve PVC yapımlı kapı ve pencereler, demir ve çelik malzemeler, bakır kablolar, tesisat malzemeleri, kiremit ve ahşap malzemeleri yerinde kolayca ayrıştırıp yapı sektörüne kazandırılacaktır. Bu konu hakkında Bakanlığımızca araştırma projeleri yürütüyoruz.”
Maliyeti 650 milyar, ekonomi canlanır
Bakan Bayraktar, kentsel dönüşümün 650 milyar liraya mal olacağını belirterek, dönüşümdeki çarkların dönmesi için gelir getirici faaliyetlerin de olduğunu söyledi. Kamuoyunda ‘2B Yasası’ olarak bilinen ‘Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi Yasası’ ile ‘Hazineye ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkındaki Kanun’ uyarınca 2B satışlarından elde edilen gelirlerin yüzde 90’ına kadar olan kısmının, Bakanlar Kurulu kararı ile dönüşüm projesine aktarılacağını kaydeden Bakan Bayraktar, “Bunun dışında 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince, çevre katkı payı ve idari para cezası tahsilatının yüzde 50’si ile İller Bankası’nın banka faaliyetleri ile gelir getirici faaliyetlerden elde edeceği kârın yüzde 50’si aktarılacak” diye konuştu.
Yüzde 90 yerli malzeme
Kentsel dönüşüm sürecinde yüzde 90 yerli malzeme kullanılacağını ve yaklaşık 200’den fazla sektörde ekonomik canlanma olacağı ve yeni iş imkanlarının doğacağını belirten Bakan Bayraktar “Türkiye’de teknik eleman, müteahhitlik, inşaat sektörü, inşaat malzemeleri ciddi anlamda gelişmiştir. Bu dönüşümle müteahhitlik ve inşaat sektörüyle ilgili ne varsa hepsini 20 yıllık garanti kapsamına almış olacağız ve işsizliğin önemli bir ölçüde önüne geçmiş olacağız” dedi.
İlk etapta 100’ü aşkın kamu binası yıkılacak
Kentsel dönüşüm sürecinde, Bakanlığa yıkım taleplerinin gelmeye başladığını söyleyen Bakan Bayraktar “Bu çerçevede ilk etapta riskli olduğu belirlenen 100’ün üzerinde kamu binasının yıkımı ilgili bakanlıklarla, yapılacak protokoller çerçevesinde önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek. Devam eden süreçte de kamu binalarının afetlere dayanıklı olup olmadıkları değerlendirilerek riskli olduğu belirlenenlerin yıkımı yapılacak” diye konuştu.
Star
