1999 Marmara depreminden sonraki süreçte depreme hazırlıklar ve en önemlisi de depreme dayanıklı binalar bilincinin getirdiği noktada kentsel dönüşüm kavramı karşımıza çıktı.
Gündeme üç yıl önce yoğun bir şekilde giren kentsel dönüşüm, gelir düzeyi yüksek olan lüks bölgelerde daha hızlı ilerliyor. İstanbul’da dönüşümün en hızlı ilerleyen bölgelerin başında ise Bağdat Caddesi geliyor. Caddenin bu kadar cazip olmasında binaların çok eski ve metrekare satış fiyatlarının çok yüksek olmasının etkili olduğu belirtiliyor. Evrenol Architects Şirket Ortağı Mimar Burak Karaca, Bağdat Caddesi’nde sürecin hızlı gitmesi için her şeyin çok uygun olduğunu belirterek, “Burada metrekare fiyatları yüksek olduğu için yükleniciler daha düşük oranlarla iş yapabiliyor. Ayrıca yapılar genellikle eski olduğu için mevcut imar planındaki imar hakkının tamamı kullanılmamış durumda. Yeni yönetmeliklerle gelen inşaat hakları da olunca dönüşüm işlemi kolaylaşıyor” diye konuştu.
Caddede 30 bin bina risk altında
İstanbul’da birçok binanın dönüşüm projesinde yer alan Tektaş Mühendislik Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Çatalkaya ise, caddede eski bina stoğu nedeniyle 30 bin binanın riskli durumda olduğunu kaydetti. Bölgenin değerli bir yer olması nedeniyle dairelerin kentsel dönüşümden sonra çok ciddi rakamlara yükseldiğini ifade eden Çatalkaya, “Fakat imar yetersizliği söz konusu bu artış için bir sıkıntı oluşturuyor. Kadıköy’ü baz alırsak İstanbul’un tamamı ile ilgili imar yetersizliği sıkıntı oluşturuyor. Bu sıkıntıyı toplu dönüşümlerle çözmek gerekiyor” diye konuştu. Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, İstanbul’da dönüşümün kent-mahalle- semt ile parsel bazında olmak üzere iki şekilde gerçekleştiğini belirtti.
Fiyatlar Avrupa Yakasının lüks semtleriyle yarışıyor
Sürecin en hızlı gittiği yerlerin sıkça İstanbul’un en yaşanabilir bölgelerinin başında gösterilen ve ekonomik durumu nispeten yüksek olan Kadıköy bölgesinde Fikirtepe ve Bağdat Caddesi çevresi olduğunu aktaran Yazıcı, ancak Bağdat Caddesi’ndeki kentsel dönüşüm çalışmalarının amacını teğet geçtiğini kaydetti. Bölgedeki hesaplar ve beklentilerin çok yükseldiğini fiyatların neredeyse Avrupa’nın en lüks semtleriyle ile yarışır duruma geldiğini ifade eden Yazıcı, ancak bölgede kentsel dönüşümden ziyade binasal dönüşüm olduğundan çalışmaların çok da sistematik, tek elden ve gerçek anlamda kentsel dönüşüm şeklinde ilerlemediğini söyledi.
Fikirtepe Anadolu Yakasının trafik yükünü artıracak
2012’de yayınlanan Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun’dan önce dönüşümün başladığı Kadıköy’ün Fikirtepe bölgesinde ise birçok inşaat şirketi yer alırken, geçen sürede ancak iki projenin inşaat aşamasına geldiği belirtiliyor. Hakan Çatalkaya, bunun sebebinin vatandaşlarla yaşanan sıkıntılardan kaynaklandığını söyledi. Çatalkaya, “Örneğin; azınlığın hisse satışları ile ilgili sıkıntılar var. Vatandaşlarla ilgili kısımda bir yasa değişikliği olduğu takdirde süreç hızlanacaktır” dedi.. Burak Karaca ise, projeler ortaya çıkmaya başladıkça imar planı açısından yapılan yanlışların görüldüğünü bunun da bir anda süreci tıkadığını kaydetti. Sağlıklı bir yeniden yapılanma için planların kent ölçeğinde olması, imar planlarının bu doğrultuda ele alınması gerektiğini dile getiren Cansel Turgut Yazıcı, bunun için öncelikle fiziksel ve sosyal altyapının güçlendirilmesi gerektiğini söyledi. Fikirtepe’nin bölge olarak yeniden yapıldığını ancak bağlantı yolları ve arterlerin yeni yoğunluğu kaldıramayacak durumda olduğunu ifade eden Yazıcı, “Dolayısıyla Kadıköy ve hatta Anadolu yakasının büyük kısmı trafikte daha fazla zaman kaybedecek” diye konuştu. Bu noktada hızdan daha önemlisi kaliteli ve yaşanabilir kentler elde etmenin esas amaç olduğunu belirten Yazıcı, “Dönüşümün bireysel değil toplumsal bir konu olduğu anlatılır, imar planları ve idari konular buna göre hazırlanırsa sürecin gereken hızda ilerleyeceğine şüphem yok” diye konuştu.
İstanbul’da 10 ilçe dönüşüme başladı
İstanbul’da bazı ilçeler kentsel dönüşümde riskli alan ilan edilen mahallerini açıkladı. Dönüşüm için açıklanan mahallere bakıldığında Gaziosmanpaşa, Bağcılar ve Esenler’in başı çektiği gözleniyor.
>> Bağcılar ilçesinde
Demirkapı Mahallesi, Evren Mahallesi, Göztepe Mahallesi, Mustafa Kemal Mahallesi, Çınar İnönü Mahallesi kentsel dönüşüm projeleri kapsamında riskli alan ilan edildi.
>> Esenler içesi
Atışalan Havaalanı Mahallesi, Çiftehavuzlar Mahallesi, Oruçreis ve Tuna Mahallesi olmak üzere 4 mahallede yapılıyor.
>> Gaziosmanpaşa ilçesi
Bağlarbaşı Mahallesi, Hayrettinpaşa Mahallesi, Kazım Karabekir Mahallesi, Merkez Mahallesi, Mevlana Mahallesi, Pazariçi Mah. (Güney), Pazariçi Mah. (Kuzey), Yenimahalle, Yıldıztabya Mah. (Batı) Yıldıztabya Mah. (Doğu) Sarıgöl Mahallesi, Bağlarbaşı Mahalleleri dönüşümde riskli alan ilan edildi.
>> Pendik ilçesi
Batı Mahallesi, Dumlupınar Mahallesi, Kaynarca Mahallesi
>> Kartal ilçesi
Yunus Mahallesi, Kordonboyu Mahallesi, Kordonboyu Mahallesi -2
>> Üsküdar ilçesi
Burhaniye Mahallesi, Tuzla İlçesi İçmeler Mahallesi
>> Beyoğlu ilçesi
İstiklal Mahallesi, Örnektepe Sütlüce Mahallesi
>> Sarıyer ilçesi
Armutlu Mahallesi, Çamlıtepe Derbent Mahallesi
>> Küçükçekmece
Fatih Mahallesi, Kanarya Mahallesi >> Bayrampaşa ilçesi Vatan Mahallesi
>> Beşiktaş ilçesi Etiler Rumelihisarı Mahallesi
>> Güngören ilçesi Tozkoparan Mahallesi
>> Zeytinburnu ilçesi
Sümer Mahallesi
>> Sultangazi ilçesi
Cumhuriyet Mahallesi kentsel dönüşüm bölgesi oldu. İlk kentsel dönüşüm projelerinde yaşam başladı
İlk kentsel dönüşüm projelerinde yaşam başladı
İlk kentsel dönüşüm projesinin başladığı yer Zeytinburnu’nda Kiptaş tarafından yapılan kentsel dönüşüm konutları tamamlanarak oturum başladı. Küçükçekmece’deki Ayazma- Tepeüstü projesi TOKi tarafından, Başakşehir projesi TOKİ tarafından, Fatih Sulukule projesi Fatih Belediye’si tarafından tamamlandı ve mülk sahiplerine teslim edildi. Yakın zamanda ise Esenler Belediyesi tarafından Turgutreis Mahallesi’nde yapılan 282 konut hak sahiplerine teslim edilirken, ilçede 2 bin 373 konutluk yeni bir kentsel dönüşüm projesine başlandı. Bunun dışında Kartal ve Maltepe’de de belediyelerin ve özel şirketlerin çalışmaları ise yıllardır devam ediyor. Bahçelievler, Bağcılar, Gaziosmanpaşa ve Güngören’de de kentsel dönüşüm çalışmaları devam ediyor.
Dünya
